Boraks od lat jest obecny w różnych dziedzinach życia, w tym w przemyśle, rolnictwie oraz w gospodarstwach domowych. Wiele osób uważa go za bezpieczną i ekologiczną alternatywę dla konwencjonalnych środków czyszczących, jednak w ostatnich latach pojawiło się wiele kontrowersji wokół jego stosowania. Z jednej strony, zwolennicy boraksu podkreślają jego skuteczność w usuwaniu plam i brudu, a także możliwość wykorzystania go w praniu i dezynfekcji. Z drugiej strony, przeprowadzone badania wykazały, że boraks może mieć negatywny wpływ na nasze zdrowie. W niniejszym artykule omówimy zarówno zalety, jak i zagrożenia związane z używaniem boraksu w domu.
Co to jest boraks?
Boraks to nieorganiczny związek chemiczny, nazywany także tetraboranem sodu, czteroboranem sodu lub po prostu solą sodową kwasu borowego. Jest to biały, krystaliczny proszek, który ma wiele zastosowań w przemyśle i w domu.
Boraks można pozyskać zarówno naturalnie, jak i syntetycznie.
Naturalnie występujący boraks jest naturalnie występującym minerałem. Największe złoża boraksu znajdują się w Stanach Zjednoczonych, Chile, Rosji i Turcji. Aby pozyskać boraks naturalny, kruszy się minerał kopalny, a następnie przeprowadza się proces destylacji, w którym boraks uwalnia się z minerału w postaci pary, a następnie jest skraplany i oczyszczany.
Syntetyczny boraks jest produkowany w procesie chemicznym, przez połączenie kwasu borowego z węglanem sodu w procesie chemicznym. Reakcja chemiczna prowadzi do powstania boraksu i wody. Syntetyczny boraks jest często preferowany ze względu na czystość i kontrolę jakości procesu produkcyjnego.
Zarówno naturalny, jak i syntetyczny boraks są stosowane w różnych dziedzinach przemysłu, takich jak produkcja kosmetyków, środków czyszczących, konserwantów spożywczych i produktów farmaceutycznych. Jednak, ze względu na potencjalne zagrożenia dla zdrowia, stosowanie boraksu jest regulowane i zaleca się ostrożność przy jego stosowaniu.
Właściwości boraksu
Boraks posiada wiele właściwości i zastosowań, zarówno w przemyśle, jak i w warunkach domowych. Poniżej przedstawiamy zastosowanie boraksu w gospodarstwie domowym i ogrodzie:
Skuteczny odplamiacz i środek czyszczący. Boraks jest doskonałym środkiem czyszczącym i może być stosowany do czyszczenia różnych powierzchni, takich jak podłogi, meble, dywany i ubrania. Można dodać go do proszku do prania lub roztworu wody i octu, aby usunąć uporczywe plamy i zanieczyszczenia.
Dezynfekcja. Boraks ma właściwości dezynfekujące, dlatego może być stosowany do dezynfekcji łazienki, kuchni i innych powierzchni w domu. Można go również dodać do wody do płukania, aby zdezynfekować naczynia, sztućce i inne przedmioty.
Usuwanie zapachów. Boraks może być stosowany do usuwania nieprzyjemnych zapachów, na przykład z butów, dywanów, ubrań i mebli.
Usuwanie chwastów. Boraks może być stosowany do zwalczania chwastów w ogrodzie, ponieważ działa jako herbicyd. W tym celu należy rozpuścić go w wodzie i stosować jak oprysk na chwasty.
Zapobieganie pleśni. Boraks można dodać do roztworu wody i octu, a następnie spryskać nim powierzchnie, takie jak ściany, sufity i podłogi.
Zabezpieczanie drewna. Boraks może być stosowany do zabezpieczania drewna przed szkodnikami i pleśnią.
Zapobieganie formowaniu się osadu w piekarniku. W tym celu należy dodać boraks do roztworu wody i wody utlenionej, a następnie użyć tej mieszanki do czyszczenia piekarnika.
Oczyszczanie rur. Boraks może być stosowany do oczyszczania rur w domu. Można rozpuścić go w ciepłej wodzie i wlać do rur, aby rozpuścić zanieczyszczenia i zapobiec zapychaniu się rur.
Środek na mrówki. Boraks może być skutecznym sposobem na zwalczanie mrówek w domu. Można go wykorzystać w formie pułapki, która przyciąga mrówki, a następnie je truje.
Czy boraks jest szkodliwy dla ludzi?
Boraks może być szkodliwy dla ludzi, jeśli jest stosowany w sposób nieodpowiedni lub nieprawidłowy. Jest to związek chemiczny, który może gromadzić się w ludzkim organizmie (np. w mózgu lub w wątrobie), powodować reakcje alergiczne, drażnić skórę i oczy, a także być toksyczny dla organizmu, jeśli zostanie spożyty w dużych ilościach.
Badania na zwierzętach wykazały, że boraks może negatywnie wpływać na płód w łonie matki oraz płodność organizmów męskich, dlatego zaleca się, aby nie używały go kobiety w ciąży. Niemniej jednak badania te były prowadzone na bardzo wysokich dawkach substancji, które w domowych warunkach raczej nie są używane.
Warto jednak pamiętać, że istnieją pewne wątpliwości co do bezpieczeństwa boraksu. Przed 2000 rokiem był on stosowany jako popularny produkt czyszczący, dezynfekujący i owadobójczy. Jednak w 2008 roku Unia Europejska zaklasyfikowała kwas borowy i boraks jako toksyny, a w 2011 roku organizacja EWG zaleciła, aby nie stosować boraksu ze względu na jego potencjalną szkodliwość. W 2016 roku Health Canada również uznała, że kwas borowy i jego sole mogą być szkodliwe dla zdrowia ludzkiego. Mimo to unijny, raport z 2008 roku wykazał, że niewielkie ilości boranów stosowane w produktach czyszczących, takich jak mydła i detergenty, nie niosą ryzyka dla zdrowia ludzkiego. W związku z tym, choć nie ma pewności co do bezpieczeństwa boraksu, przy zachowaniu ostrożności i stosowaniu go z umiarem, może być on stosowany w domowych warunkach jako skuteczny odplamiacz i środek czyszczący.
Boraks — powody, dla których nie stosować?
Boraks, choć jest skuteczny i funkcjonalny, to jego zastosowanie w domowych warunkach wiąże się z pewnym ryzykiem, które warto mieć na uwadze. Boraks może mieć negatywny wpływ na płodność i rozwój płodu u kobiet w ciąży, może odkładać się w organizmie, a także może wywołać zaburzenia hormonalne, działać drażniąco na skórę i układ oddechowy. Ponadto boraks jest klasyfikowany jako toksyczny dla organizmów wodnych i może wpłynąć negatywnie na środowisko naturalne, jeśli nie jest stosowany w sposób odpowiedzialny. Z tego względu, należy rozważyć alternatywne środki czyszczące i piorące, które są mniej szkodliwe dla zdrowia i środowiska, a jednocześnie skuteczne.
Osoby, które obawiają się wpływu boraksu na swoje zdrowie lub po prostu nie mają czasu, na domowe DIY z użyciem boraksu mogą skorzystać z oferty sklepu RADZIEMSKA, gdzie znajdą szeroki wybór produktów do prania w tym min.
Jakie środki ostrożności należy zachować przy stosowaniu boraksu?
Przy stosowaniu boraksu jako środka czyszczącego lub dezynfekującego, warto zachować pewne środki ostrożności:
- Używaj rękawiczek ochronnych, aby uniknąć bezpośredniego kontaktu z substancją.
- Nie wdychaj oparów boraksu ani nie dopuść do jego kontaktu z oczami.
- Używaj boraksu tylko w dobrze wentylowanych pomieszczeniach.
- Przechowuj boraks w miejscu niedostępnym dla dzieci i zwierząt.
- Nie mieszaj boraksu z innymi chemikaliami, zwłaszcza z kwasami, ponieważ może to wywołać reakcję chemiczną i wydzielić się szkodliwe opary.
- Używaj boraksu zgodnie z instrukcjami producenta i nie przekraczaj zalecanej dawki.
- W przypadku użycia boraksu do prania, dobrze wypłucz tkaniny.
- W przypadku przypadkowego spożycia boraksu należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Boraks — jak używać do prania?
Boraks to skuteczny odplamiacz, ale także wzmocnienie dla proszku do prania. Pomaga w usuwaniu plam i zapobiega osadzaniu się kamienia w pralce. Oto jak można zastosować boraks do prania?
- Można go użyć do namaczania tkanin przed praniem, dodając około 1 łyżkę na litr wody.
- Do prania z użyciem boraksu należy dodać około pół szklanki (około 125 ml) do bębna pralki razem z proszkiem do prania lub płynem do płukania tkanin.
- Boraks może również służyć jako środek wybielający. W tym celu należy namoczyć bieliznę w roztworze boraksu (około ¼ szklanki na 4 litry wody) na około 30 minut przed wrzuceniem jej do pralki.
- Boraks może być składnikiem ekologicznego proszku do prania. Wystarczy szklankę boraksu wymieszać z ¼ szklanki naturalnych płatków mydlanych lub ze startym na tarce szarym mydle.
- Należy pamiętać, aby nie stosować boraksu do prania delikatnych tkanin, jedwabiu, kaszmiru, skóry i innych wrażliwych materiałów.
- W przypadku prania ubranek dziecięcych zaleca się dokładne wypłukanie tkanin, aby uniknąć pozostawienia resztek boraksu.